‌‌‌مي‌‌پوشانيدند؛ زنان و مردان خدمتكار در داخل خانه تنها پوششي به كمر خود ‌‌‌‌‌مي‌‌بستند و بالاتنة آنان برهنه بود؛ معمولا كلاهي بر سر و نعليني برپا داشتند؛ ولي زنان ثروتمند كفشهايي بي‌پاشنه از پوست نرم ‌‌‌‌‌مي‌‌‌‌‌پوشيدند كه روي آن بندي شبيه بند كفشهاي امروزي داشت. دستبند و گلوبند و پابند و انگشتري و گوشواره اسباب آرايش زنان سومري بود، و مانند زنان امروز امريكا با اين تزيينات اندازة ثروت شوهران خود را نمايش ‌‌‌‌مي‌‌‌‌دادند.

در آن هنگام كه تمدن سومريان به اندازة كافي قدمت پيدا كرده بود- يعني در حدود 300‌’2 ق‌م- شاعران و دانشمندان ايشان در صدد تدوين تاريخ قديم قوم خود برآمدند. شاعران داستانهايي دربارة آفرينش و بهشت نخستين، و طوفان سهمناكي كه در نتيجة گناهكاري يكي از پادشاهان قديم پيدا شد و آن بهشت را در خود غرق كرد، تأليف كردند. اين داستان طوفان را بابليان و عبرانيان گرفتند، و پس از آن پاره‌اي از معتقدات مسيحي شد. در آن هنگام كه استاد وولي به سال 1929 در خرابه‌هاي اور كاوش ‌‌‌‌مي‌كرد، در عمق زيادي از سطح ز‌‌مين به طبقه‌اي از گل رسوبي به ضخامت دو مترونيم رسيد كه، بنا به گفتة او، پس از يك فيضان عظيم نهر فرات حاصل شده و در ذهن نسلهاي متوالي خاطرة آن به نام طوفان برجاي مانده است. در زير اين طبقة رسوبي، بازمانده‌هاي تمدن پيش از طوفان ديده ‌‌مي‌شود؛ اين مربوط به دوره‌اي است كه بعدها شاعران به آن نام دورة طلايي آن سرز‌‌مين را دادند.

در همين اثنا، كاهنان تاريخنويس درصدد آن برآمدند تا گذشته‌اي چنان طولاني اختراع كنند كه براي بسط و تكامل تمام شگفتيهاي مدنيت سومري كافي باشد. از پيش خود فهرستي براي نام شاهان قديم جعل كردند و تاريخ سلسله‌هايي را كه پيش از طوفان در سومر حكومت ‌‌مي‌رانده‌اند تا 432000 ق م عقب بردند؛ براي دو تن از اين شاهان، به نام تموز و گيلگمش، داستانهاي شگفت‌انگيزي ساختند؛ اين داستانها چنان شهرت و نفوذ يافت كه گيلگمش بعدها قهرمان بزرگترين افسانة منظوم بابلي شد، و تموز در جمع خدايان بابلي، و بعدها به صورت آدونيس يونانيان، درآمد. شايد آن كاهنان، در اندازة مدت تمدن خود، كمي‌‌ به راه گزاف رفته باشند. ولي، با ملاحظة اينكه خرابه‌هاي نيپور در عمق بيست متري سطح ز‌‌مين پيدا شده، ‌‌مي‌توانيم تخميني از عمر اين تمدن به دست آوريم. چون آثار سارگن اكدي تقريباً در نيمة اين عمق واقع است، و تاريخ سطح ز‌‌مين به حدود اوايل دورة ‌‌ميلادي ‌‌مي‌رسد، ‌‌مي‌توان گفت كه زمان آبادي نيپور به تاريخ 5262 ق م ‌‌مي‌رسد. چنان به نظر ‌‌مي‌رسد كه سلسلة فرمانروايان نيرومندي در كيش به تاريخ 4500 ق‌م، و در اور به تاريخ 3500 ق‌م بر تخت سلطنت تكيه زده باشند. نخستين صحنة نزاع ‌‌ميان نژادهاي سا‌‌مي‌‌ در رقابت و همچشمي‌‌ ‌‌ميان اين دو مركز قديم تمدن به چشم ‌‌مي‌‌خورد؛ اين همان نزاعي است كه، در تاريخ خاور نزديك، داستان خونين پيوسته‌اي را سبب شده است كه آغاز آن به زمان قدرت و عظمت كيش سا‌‌مي ‌‌مي‌رسد، و در زمان فتوحات دو شاه سا‌‌مي‌‌، سارگن اول و حموربي، ادامه پيدا ‌‌مي‌كند و به استيلاي دو سردار «آريايي»، يعني كوروش و اسكندر، در قرنهاي ششم و چهارم قبل از ‌‌ميلاد، بر بابل ‌‌مي‌‌رسد؛ مبارزة ‌‌ميان مسلمانان و مسيحيان بر سر دست‌يافتن بر بيت‌المقدس در پي ‌‌آن مي‌آيد، و پس از آن رقابتهاي بازرگاني است كه هنوز در اين ناحيه ديده ‌‌مي‌شود، و اينك انگليسها نيز كوشش بر آن دارند تا اقوام سا‌‌مي‌‌ را، كه در خاور نزديك با يكديگر پيوسته در حال كشمكش به سر ‌‌مي‌بردند، در تحت نفوذ خود درآورند و در اين منطقه صلح و آرامش را برقرار سازند.