شد. نوآمدگان، از طريق ازدواج، با خاندانهاي كهن درآميختند، و اين آميزش كم كم زمينة‌ زيستي مناسبي براي نخستين تمدن تاريخي خاور دور فراهم آورد.

4- نخستين تمدن چيني

عصر ملوك‌الطوايفي چين-يك وزير توانا-كشمكش عرف و قانون-فرهنگ و هرج و مرج-تغزلات عشقي از «كتاب چكامه‌ها»

حكومت ملوك‌الطوايفي، كه تقريباً تا هزار سال مسير نظام سياسي چين را تعيين كرد، به دست جهانگشايان پديد نيامد، بلكه از اجتماعات فلاحتي كهنسال نشئت گرفت. در اين اجتماعات، اقويا تدريجاً ضعفا را در قدرت خود مستحيل مي‌كردند و براي دفاع مزارع خود در مقابل وحشيان پيرامون، با قبول رهبري مشترك، متحد مي‌شدند و امارتي به وجود مي‌آوردند. هر يك از اين امارتها، كه روزگاري از يك هزار و هفتصد تجاوز كردند، معمولا يك شهر و حومة آن را در بر مي‌گرفت. شهر را بارويي استوار از مزارع اطراف جدا مي‌ساخت، و حومه را حصارهايي كوتاهتر از خطر هجوم حفظ مي‌كرد. شهرها بتدريج به هم پيوستند. پس، شمارة امارتها، كه شامل ناحية كنوني هونان و منطقة شان‌سي و شن‌سي و شانتونگ بود،‌ تا پنجاه و پنج كاهش يافت. از آن ميان، امارات چي و چين اهميت بيشتري داشتند. امارت چي شالوده‌اي براي نظام اجتماعي سراسر كشور فراهم آورد، و امارت چين سرزمينهاي ديگر را فتح و شاهنشاهي ‌يگانه‌اي تأسيس كرد و نام خود،‌ «چين»، ‌را به همة آن سرزمينها داد. امروز تقريباً تمام مردم جهان، جز خود چينيان،‌ آن كشور را به همين نام مي‌شناسند.

يكي از مردان برجستة امارت چي كه در سازمانپردازي نبوغي داشت، كوان چونگ، رايزن هوان، امير چي بود. در بادي امر كه هوان و برادرش براي ربودن حكومت رقابت مي‌كردند، كوان به ياري برادر هوان برخاست و به جنگ هوان رفت،‌ و نزديك بود كه هوان به دست كوان چونگ به قتل رسد. اما سرانجام هوان پيروز شد و كوان چونگ را،‌ كه به اسارت درآورد، وزيراعظم خود گردانيد. كوان چونگ هم براي بسط سيطرة خداوندگار خود دستور داد كه در ساختن ابزارها وسلاحها، به جاي مفرغ، آهن به كار برند و آهن و نمك را به انحصار حكومت درآورند. سپس، به اميد آنكه بينوايان را دريابد و خردمندان و كاردانان را پاداشهايي در خور دهد، بر پول و ماهي و نمك ماليات بست. در طي وزارت طولاني او، امارت چي به صورت دولتي آراسته درآمد، داراي دستگاه اداري منظم و فرهنگي درخشان شد، و پول آن ثبات و اعتبار يافت. كنفوسيوس، كه در مقام ستايش سياست بازان كوته سخن بود، دربارة كوان چونگ چنين گفته است: «از دير باز،‌ مردم همواره از مواهب او برخوردار شده‌اند. اگر كوان چونگ نبود، ما اكنون موهايي ژوليده داشتيم و تكمه‌هاي جامة خود را در سمت چپ مي‌دوختيم!»

در دربارهاي ملوك‌الطوايف آداب اشرافي ريشه دوانيد، و رسوم و تشريفات و افتخارات آرام