تنگ‌شي ياري جستند. سوفسطايي بدانان گفت: «دست نگاه داريد، هيچ خانوادة ديگر براي آن جسد پول نخواهد پرداخت.» اندرز او را به كار بستند. آنگاه، مردي كه جسد را در اختيار داشت،‌ نگران شد و براي راهنمايي به تنگ‌شي رجوع كرد. سوفسطايي به او نيز همان اندرز را داد: «دست نگهدار: آنان نمي‌توانند جسد را نزد ديگري به دست آورند.»

تنگ‌شي قوانيني در زمينة‌ كيفرشناسي فراهم آورد. ليكن اين قوانين از مقتضيات حكومت چنگ برتر بود. وزير اعظم چون از مقالاتي كه تنگاشي در انتقاد حكومت مي‌نوشت خرسند نبود،‌ فرمان داد كه از پخش مقالات او بين مردم جلوگيرند. پس تنگ خود به پخش مقالاتش پرداخت. وزير اعظم او را از اين كار برحذر داشت. ناگزير تنگ از آن پس مقالات خود را در ميان مقالات ديگران پنهان مي‌كرد و به اين شيوه به خوانندگان مي‌‌رسانيد. سرانجام، حكومت با بريدن سرش به غايله پايان داد.

6- استاد كهن

لائوتزه- تائو- نظر لائوتزه دربارة روشنفكران- سخافت قوانين- مدينة فاضلة روسو و اخلاق مسيحي- تصوير يك خردمند- ملاقات لائوتزه و كنفوسيوس

لائوتزه، كه بزرگترين فيلسوف پيش از كنفوسيوس است، از تنگشي عاقلتر بود. وي به حكمت سكوت وقوف داشت و عمر بسيار كرد- هر چند كه اساساً وجود او مورد ترديد است. سوماچي‌ين، مورخ چيني، خبر مي‌دهد كه لائوتزه همواره از فرومايگي سياست بازان بيزاري مي‌جست. كتابداري كتابخانة سلطنتي چو را، كه شغل او بود، خوش نداشت و درصدد برآمد كه چين را ترك گويد و در بيغوله‌اي دورافتاده گوشه گيرد. «هنگامي كه به مرز رسيد، يين شي مرزدار بدو گفت: «حال كه مي‌خواهي كناره بگيري، التماس دارم كه كتابي براي من بنويسي.» لائوتزه كتابي در دو بخش، تائو و ته، مشتمل بر بيش از پنج هزار كلمه نگاشت. سپس آواره شد، و كسي نمي‌داند كه در كجا درگذشت.» روايت گذاران، كه خود را عالم كل مي‌دانند، عمر او را هشتاد و هفت ذكر كرده‌اند. آنچه از او مانده است نام و كتاب اوست. ولي شايد هيچ يك از اين دو واقعاً بدو متعلق نباشد. واژة لائوتزه اسم خاص نيست، بلكه وصف يا نعتي است به معني «استاد كهن». در اخبار آمده است كه نام حقيقي او لي، به معني «آلو» است. كتابي نيز كه به او نسبت داده‌اند، مورد قبول همة محققان نيست، و بر سر آن مناقشات بسيار در گرفته است. آنچه همه برآنند اين است كه تائوته‌ چينگ، يعني «كتاب