iii- رنجبران

طبقات منفصل- آزمايشي در ملي كردن اراضي- تثبيت دستمزد به وسيلة حكومت- قحطي- صنايع دستي- پيشه‌وران و اصناف

مردم ژاپن، كه در عصر امپراطوري به هشت‌سي (طبقة منفصل يا كاست) تقسيم شده بودند، در عهد ملوك‌الطوايفي به صورت چهار طبقه يا بلكه صنف درآمدند: طبقة ساموراي، طبقة صنعتگر، طبقة كشاورز، و طبقة بازرگان، كه پست‌تر از سه طبقة ديگر به شمار مي‌رفت. غير از اين طبقات، كثيري برده‌ نيز وجود داشتند. اينان قريب پنج‌درصد جمعيت را تشكيل مي‌دادند و جنايتكاران و اسيران جنگي و همچنين كودكاني را كه به وسيلة والدينشان به فروش رسيده يا به وسيلة آدم‌ربايان دزديده و فروخته شده بودند، در برمي‌گرفتند. طبقة منفصلي به نام «اتا» نيز ديرزماني دوام آورد. اعضاي اين طبقه قصابان و دباغان و رفتگران بودند و، به مناسبت مشاغل خود، پليد و قابل‌اجتناب و اخس‌ناس محسوب مي‌شدند.

بيشتر مردم ژاپن، كه در عصر يوشيمونه به سي‌ميليون مي‌رسيدند، كشتكار بودند و با جديت تمام در زمينهاي قابل كشت، يعني يك هشتم سرزمين كوهستاني ژاپن، كشاورزي مي‌كردند. دولت، در دورة عظمت شهرنارا، اراضي را ملي كرد و به كشاورزان اجاره داد. كشاورزان مي‌توانستند قطعات زمين را مدت شش سال يا مادام‌العمر در اختيار گيرند. اما، به فكر آنكه سرانجام بايد اراضي را به دولت پس دهند، در نگاهداري و بهبود آنها قصور مي‌ورزيدند. پس، دولت بار ديگر مالكيت خصوصي را برقرار گردانيد، ولي پذيرفت كه هر سال در فصل بهار مبلغي به كشتكاران كمك كند. با وجود اين كمك، زندگي كشتكاران بخوبي نمي‌گشت، و به همين علت، آنان از كاهلي و انحطاط مصون مي‌ماندند! مزراع بسيار كوچك بودند، و حتي در دورة ملوك‌الطوايفي زميني به وسعت 5،2 كيلومتر مربع وسيلة معيشت دوهزار تن محسوب مي‌شد. برزگر موظف بود كه ساليانه سي‌روز براي حكومت بيگاري كند. اگر در مدت بيگاري مختصر سستي يا غفلتي از او سرمي‌زد، با ضربت نيزه به زندگيش خاتمه مي‌دادند. حكومت، در قرن هفتم 6 درصد، در قرن دوازدهم 72 درصد، و در قرن نوزدهم 40 درصد محصول برزگران را به عنوان باجهاي گوناگون از آنان مي‌گرفت. برزگران كارافزارهاي بسيار ساده و ابتدايي به كار مي‌بردند. در زمستان جامة پست سبكي مي‌پوشيدند