ايشان گشت. همچنين، اعتقاد پيروان فرقه اورفئوسي به دوزخ و برزخ و بهشت، تخالف روح و جسم، پسر خدا كه كشته و دوباره زاده ميشود، و خوردن گوشت و خون خدا، به طور مستقيم يا غير مستقيم، در مسيحيت رخنه كرد. از اين رو هنوز مفاهيم و مراسم بنيادي مذهب اورفئوسي در زندگي ما براي خود جايي دارند.

iv - عبادت

شيوه‌هاي عبادت يوناني هم مانند خدايان يوناني بسيار متنوع بود. يونانيان براي دفع شر خدايان زميني به عبادت آنان ميپرداختند، ولي خدايان آسماني را صميمانه پرستش ميكردند. هيچ يك از عبادات به كاهن احتياج نداشت; در خانواده، پدر نقش كاهن را داشت، و در دولت، حاكم اصلي. زندگي در يونان چندانكه گفتهاند ناسوتي نبود; دين در همه جا نقشي اساسي بازي ميكرد، و هر دولتي براي حفظ نظم اجتماعي و ثبات سياسي خود از كيش رسمي حمايت ميكرد. ليكن، برخلاف مصر و خاور نزديك كاهنان بر دولت تسلط داشتند، در يونان دولت كاهنان را زير سلطه خود داشت و رهبري مذهبي را عهده دار بود. كاهنان صرفا به وظايف كم اهميت در معابد رسيدگي ميكردند. اداره اموال معابد، يعني زمين و پول و بردگان، در دست ماموران دولت بود و آنها به حسابها رسيدگي ميكردند. كاهنان تربيت مخصوصي نميديدند. هر كس كه با شعاير و تشريفات ديني آشنا ميشد، ميتوانست كاهن شود. در بسياري از مناطق، افراد با پرداخت پولي به حكومت، بدين مقام ميرسيدند. كاهنان، صنفي مستقل و داراي سلسله مراتب به شمار نميرفتند. ميان كاهنان معبدها يا شهرها معمولا رابطهاي وجود نداشت. در يونان، كليسا و ديانت تعصبآميز و خشكه مذهبي وجود نداشت; معني دينداري صرفا شركت در مراسم رسمي بود، نه اعتقاد به عقايدي خاص. مردم در عقايد خويش آزادي داشتند، مشروط بر اينكه علنا منكر خداي شهر نشوند و حرمت آنها را نگاه دارند. عملا، دين با دولت يكي بود.

اجاق خانه، مانند آتشدان بزرگ شهر كه در ميدان عمومي قرار داشت، محل عبادت بود. معابد و غارها و شكافهاي زمين، كه مسكن خدايان زميني محسوب ميشدند، براي عبادت به كار ميرفتند. يونانيان حريم معابد را مقدس ميشمردند و بدان تجاوز نميكردند. در آنجا مومنان گرد ميآمدند، و تمام فراريان، حتي اگر مرتكب جنايتي خطير هم شده بودند، ميتوانستند در امان باشند. يونانيان معبد را خانه خدايان ميشمردند، نه عبادت كنندگان. تنديس خدايان در معبد قرار داشت، و در برابر اين تنديسها، آتش جاويدان شعله ميكشيد. بسياري از مردم، تنديس خدا را خود خدا ميدانستند و، از اين رو، در شستن و پوشانيدن و رعايت حال آن اهتمام ميورزيدند. هنگامي كه خدا در تحقق خواسته‌هاي آنها اهمال