هنر يوناني با ساختن پيكر خدايان و تزيين معابد و نمايش شخصيتهاي ورزشي شروع شد. يونانيان قديم، همچون ساير ملل ابتدايي، در مرحلهاي از تكامل خود، مجسمه‌هايي ساختند و به جاي موجود زنده در گور مردگان گذاشتند. همچنين به ساختن پيكرهاي انساني پرداختند. پيكرهاي نياكان را در خانه‌ها نگاه ميداشتند و پيكرهاي زندگان را به معبدها هديه ميكردند تا بدين وسيله از حمايت خدايان برخوردار شوند. دينهاي قديم كرت و موكناي مبهم و آشفته و وحشتناك بودند و از اين رو با هنرهاي زيبا پيوندي نداشتند. ولي خدايان انساني اولمپ، و معابد زميني آنها، سبب شدند كه پيكرتراشي و معماري و صدها هنر ديگر رواج يابد. ميتوان گفت كه هيچ ديني، جز مسيحيت كاتوليك، به قدر آيين يونانيان در ادب و هنر تاثير ننهاده است. تقريبا هر كتاب يا مجسمه يا ساختمان يا گلداني كه از يونان قديم به ما رسيده است، از جهتي صبغه ديني دارد.

اما تنها الهام ديني موجد هنر گرانمايه يوناني نشد. بر اثر تماسهاي فرهنگي و پيشرفت صنايع يدي، مهارت فني در يونان بسيار ترقي كرد و به تكامل هنرهاي گوناگون انجاميد. آثار هنري نزد يونانيان در شمار كالاهاي صنعتي بود، و هنرمندان به طور طبيعي از ميان كارگران و صنعتگران به وجود ميآمدند. هنر يوناني بر زيبايي، مخصوصا زيبايي انساني، تاكيد ميورزيد. پيكرسازان با رموز ساختمان بدن آشنا بودند و تناسب اندامهاي سالم و نيرومند و زيبا را مورد اعتنا قرار ميدادند و ميكوشيدند كه، با زحمات توانفرسا، زيبايي زنده را صورتي پايدار بخشند. زنان اسپارتي در اطاق خواب خود مجسمه‌هاي آپولون، ناركيسوس، هواكينتوس، و ساير خدايان زيباروي را ميگذاشتند، به اميد آنكه فرزندان خوش سيما بزايند.

كوپسلوس در قرن هفتم مسابقه زيبايي براي زنان ترتيب داد، و بنابر گفته آتنايوس، اين مسابقات تا پيدايش مسيحيت مرتبا به طور ادواري تشكيل ميشد. تئوفراستوس ميگويد كه در برخي از نواحي، ميان زنان مسابقه حسن رفتار برقرار ميشد، و نيز در جاهايي مانند تندوس و لسبوس، مسابقه زيبايي.

1- ظرفها

افسانهاي زيبا هست گوياي اين نكته كه نخستين جام شراب از روي پستان هلنه قالب گرفته شد. اگر چنين باشد، بايد گفت كه هجوم قوم دوري اين مدل را از ميان برده است، زيرا ظرفهايي كه از يونان باستان مانده است، شباهتي به پستان هلنه ندارند! ظاهرا قوم دوري به هنرهاي زيبا آسيب فراوان رساند. صنعتگران به عسرت افتادند، مدارس بسته شد، و داد و ستد فنون متوقف ماند. از اين رو بار ديگر ظرفها به وضع ساده و خشن پيشين بازگشتند، تو گويي كه اصلا از ميراث هنري كرت بهره نبردهاند.

پس از عصر هومر، نقشهاي ظرفها به تصنع گراييد; مثلا گلها و گياه‌ها و مناظري كه در هنر