فصل هفدهم

ادبيات عصر طلايي

i - پينداروس

فلسفه يك عصر، بالطبع، ادبيات عصر بعد خواهد بود: يعني عقايد و نتايجي كه در يك نسل در ميدان بحث و تحقيق و تفكر به دست آمده است زمينه و اساس نمايشنامه‌ها، داستانها، و اشعار نسل بعد را پديد ميآورد. اما در يونان، ادبيات ملازم و دنباله رو فلسفه نبود. زيرا شاعران خود فيلسوف بودند، براي خود افكاري داشتند، و پيشاهنگان انديشه عصر خويش به شمار ميرفتند. همان كشمكش و نزاع ميان محافظهكاران و افراطيان، كه دين و علم و فلسفه يونان را به هم ريخته بود، در شعر و درام و حتي در تاريخنويسي آن نيز ظاهر گشت. چون در آثار ادبي يونان زيبايي صورت هنري بر عمق فكري افزوده شده بود، ادبيات عصر طلايي به مقامي رسيد كه از آن پس، تا روزگار شكسپير و مونتني، آن را باز نيافت.

از لحاظ اشعار غنايي، به صورت مستقل، قرن ششم غنيتر از قرن پنجم بود. زيرا در اين عصر، بار انديشه‌ها سخت سنگين شده، و پشتيباني شاهان و اشراف از ميان رفته بود. پينداروس حد فاصل و واسطه اين انتقال است. وي صورت شعر غنايي را از پيشينيان به ارث برده است، اما آن را از شكوهي دراماتيك سرشار ميسازد. پس از وي، شعر حدود و سنن باستاني خود را درهم ميشكند، و درام ديونوسوسي با دين و موسيقي و رقص به هم ميآميزد تا براي بيان شور و شكوه عصر طلايي وسيله كاملتري فراهم سازد.

پينداروس در يكي از خاندانهاي تبي، كه سلسله آن به زمانهاي ابتدايي ميرسيد، به دنيا آمد. خود مدعي بود كه بسياري از پهلوانان باستاني كه در اشعار وي ياد شدهاند جزو اين سلسله بودهاند. عموي او، كه ني نوازي توانا بود، قسمت عمده عشقي را كه به موسيقي داشت، و نيز بخشي از مهارت خود را براي او به ارث گذارد. پدر و مادر پينداروس فرزند خود را به آتن فرستادند تا در موسيقي تعليمات عاليتري كسب كند. او در آنجا از لائوس و آگاتوكلس رموز اين هنر و طريقه ساختن آوازهاي گروهي را فرا گرفت. پينداروس پيش از بيست سالگي يعني در 502 به تب بازگشت