v - اوريپيد

1- نمايشنامه‌ها

همچنانكه جوتو مسير آينده نقاشي ايتاليا را در آغاز طرح ريخت، و رافائل، با روحي آرام، هنر را مقهور و به كمال فني مبدل ساخت، و ميكلانژ اين تطور را با آثاري كه از نبوغي آزرده سرچشمه ميگرفت كمال بخشيد; همچنانكه باخ، با نيرويي شگفتانگيز، راه وسيع موسيقي نو را گشود، و موتسارت صورت آن را با سادگي خوش آهنگ كامل ساخت، و بتهوون با آهنگهايي كه عظمتي نامتعادل داشت اين تطور را به نهايت رساند بر همين وجه، اشيل با شعر محكم و فلسفه خشك خود راه را گشود و حدود درام يونان را معين ساخت، سوفكل با موسيقي موزون و فلسفه آرام خويش به آن صورتي آراسته و منظم داد، و اوريپيد، با آثاري كه از احساسات تند و شك پرآشوب وي منشا ميگرفت، تحول اين هنر را به سوي كمال رهنمون گشت. اشيل واعظي بود چون پيغمبران بني اسرائيل سختگير; سوفكل هنرمندي ((كلاسيك)) بود كه به ايماني در هم شكسته تمسك ميجست; اوريپيد شاعري بود ((رمانتيك)) كه، چون بر اثر فلسفه شوريده خاطر شده بود، هرگز نميتوانست اثري كامل پديد آورد. اين سه كس در كتاب مقدس هنر يونان جاي صحيفه اشعيا، كتاب ايوب، و سفر جامعه را داشتند.

اوريپيد در سال و بعضي گويند كه در روز جنگ سالاميس به دنيا آمد; شايد ولادت وي در همان جزيرهاي كه پدر و مادرش، بنا بر روايات، از هجوم مادها بدان پناه برده بودند، اتفاق افتاده باشد.

پدرش در شهر فولا، در آتيك، صاحب مال و نفوذ بود، و مادرش نيز از خانداني شريف برخاسته بود.

گرچه آريستوفان كينه توزانه ميگويد كه مادر وي دكان بقالي داشته و در خيابان ميوه و گل ميفروخته است.

اوريپيد پس از چندي به سالاميس رفت و در آنجا به زندگي پرداخت، زيرا كه سكوت و تنهايي كوهسار و مناظر گوناگون درياي نيل فام آن را دوست ميداشت. افلاطون آرزو ميكرد كه درامنويس باشد، و فيلسوف شد; اوريپيد ميخواست كه فيلسوف شود، درامنويس شد. استرابون ميگويد كه ((وي دوره تعليمات آناكساگوراس را به پايان رساند)); از پروديكوس نيز تعليم گرفت، و با سقراط چندان دوستي داشت كه برخي از مردم بدگمان شده، ميپنداشتند كه در نمايشنامه‌هاي وي دست سقراط نيز در كار است. افكار سوفسطاييان در آموزش وي موثر افتاده بود، و از طريق او به صحنه تئاتر ديونوسوس راه يافت. اوريپيد ولتر دوران روشنگري يونان شد، و در ضمن درامهايي كه براي تكريم و تعظيم خدايان به روي صحنه ميآمد،با اشارات و كنايات بنيان شكن، به ستايش عقل پرداخت.

در دفاتر تئاتر ديونوسوس، هفتاد و پنج نمايشنامه به نام اوريپيد ثبت است، كه اولين آنها دختران پلياس، در سال 455، و آخرينشان باكخاي، در 406 نمايش داده شد. از اين